Y Mochyn Bach yn y Canol

28 July, 2020

Yn ddiweddar, wrth fynd am dro a chrwydro ar draws maes chwarae sylwais ar dri gŵr ifanc yn ymarfer eu rygbi. Roeddent wedi ffurfio’n rhes a thra oedd y ddau ar ddau ben y rhes yn cicio’r bêl rygbi i’w gilydd, ceisiodd y gŵr yn y canol ddwyn y bêl oddi arnynt. Math o fersiwn oedolion o’r gêm hynod boblogaidd i blant ‘y Mochyn bach yn y canol’.  Mae’r gŵr yn y canol yn ceisio tarfu ar gysylltiad y pâr.

Gwnaeth hyn imi feddwl am rôl y therapydd wrth gwrdd â phâr mewn sesiwn therapi. Gallai fod yn gwpwl, gallai fod yn rhiant a phlentyn, gallai fod yn frawd a chwaer. Pan ddaw pâr i sesiwn therapi, y ddau yn cael eu cythryblu gan ryw anghytgord yn eu perthynas, mae’r therapydd yn ymuno â’r ddau i ffurfio siâp newydd. Daw cysylltiad dau bwynt yn siâp tri phwynt. Y triongl. Ac yn wahanol i’n gŵr yn y canol yn y gêm mochyn bach yn y canol, nod y therapydd yw  cryfhau cysylltiad y pâr, nid tarfu arno.

Mae’r triongl yn caniatáu i ddau beth sy’n ymddangos ar wahân ddod yn integredig. Pan fydd therapydd yn ymuno â phâr, yna daw’r therapydd hwnnw’n fersiwn o’r rhyngweithio rhwng y pâr. Gall y pâr nawr brofi rhywbeth ychwanegol; o ddim ond fi a chi, i mi, chi a ni. Mae’r therapydd yn galluogi’r pâr i brofi’u hunain, y person arall a’u perthynas. Perthynas yw’r man lle maen nhw’n agos at ei gilydd, lle maen nhw’n cwrdd yn wirioneddol. Dyma pam mae perthnasoedd mor werthfawr ac mor drawsnewidiol i ni fodau dynol.

Mae pob un ohonom ni’n blentyn i bâr, yn integreiddiad byw o ddau riant biolegol. Rydym ni’n cael ein creu fel trionglau. Rydym yn cael ein geni fel perthynas rhwng pâr, fel darn o integreiddio ei hun. Efallai bod hyn yn dweud rhywbeth dwfn iawn wrthym am ein natur ddynol. Cysylltiadau ydym. Mae’n debyg bod hyn hefyd yn dweud wrthym pam ein bod ni’n cael ein niweidio gymaint gan amgylchiadau sy’n ein dieithrio rhag cysylltiad â pherthynas. Heb y rhain, rydym ni fodau dynol yn dad-integreiddio.

A rhywbeth arall y mae’n ddefnyddiol ei sylweddoli am y triongl y mae therapydd yn ei adeiladu gyda’i phâr o gleientiaid: Wrth drawsnewid o un llinell gyswllt rhwng dau bwynt i siâp triongl rhwng tri phwynt, mae sylfaen yr holl beth yn dod yn fwy sefydlog. Mae’r sefydlogrwydd hwn yn adnodd i’r pâr weithio allan a gweithio trwy beth bynnag ydyw sydd wedi pwysleisio’u llinell gyswllt sengl. Mae trionglau yn fwy sefydlog na llinellau sengl. Pan ymunwn â pherthnasoedd rydym yn fwy sefydlog. Pan deimlwn yn ansefydlog ac o dan straen, perthnasoedd yw’n gwellhad.

Yn Fy Nhîm Cymorth , rydym yn ymwneud â pherthnasoedd. Mae trionglau ym mhobman, gyda phlant, teuluoedd, gweithwyr proffesiynol, timau, sefydliadau, modelau a gwerthoedd. Ein nod yw bod â chysylltiad agos â phawb a phopeth. Trwy’r fraint hon o berthnasoedd, cysylltiadau, agosatrwydd â sut mae hi i bawb dan sylw, rydym yn canfod bod rhyw ffordd ymlaen fel arfer yn datgelu ei hun, hyd yn oed ymhlith y dirboenwyr anoddaf. Nid oes unrhyw un eisiau bod yn ‘fochyn bach yn y canol’, ac nid yw’r ‘mochyn bach’ yn helpu un iot trwy fod yn y ffordd. Ond efallai mai’r man melys yw’r man cyfarfod ymhlith pethau a oedd unwaith yn ymddangos ar wahân. Pan welwn ein bod ni i gyd yn gysylltiedig, mae popeth yn gysylltiedig, hwyrach mai dyna’r man melysaf sydd.

Jen & Jael


Gwasanaeth Bwrdd Partneriaeth Gwent